Zet leerlingen in bij uitvalbestrijding

Soms kunnen oplossingen zo eenvoudig zijn. Bij ROC Zadkine worden ouderejaars leerlingen ingezet voor de begeleiding van jongere leerlingen (peer assisted learning). Deze aanpak kost weinig en blijkt erg effectief te zijn, bijvoorbeeld bij het voorkomen van uitval. De begeleiding van 'peers' komt overigens bovenop de reguliere begeleiding door onderwijsgevenden.

Stel een leerling wil stoppen met de opleiding, omdat zij geen zin heeft po's van demente bejaarden te legen. Een collega-leerling kan haar dan veel beter en eenvoudiger overtuigen van het nut van de opleiding, dan een docent die 'een andere taal' spreekt. Peers zijn meer elkaars gelijke. Leerlingen durven aan peer begeleiders vaak meer te vragen.

Bij ROC Zadkine maakt men gebruik van vier rollen, die leerlingen op basis van persoonlijke ervaringen invullen:

• Peer leader: deze maakt de nieuwe leerling wegwijs bij de start van de studie. peer leaders organiseren de introductieweek mee, en voeren deze ook mee uit. Zij leggen uit wat een POP en PAP is, hoe je het beste een studie kunt plannen en hoe de manier van onderwijs werkt. Peer leaders praten ook met leerlingen over 'studietwijfels.'
• Peer tutor: deze helpt de leerling bij de onderwijsinhoud (opdrachten, foutenanalyse, toetsvoorbereiding, en dergelijke).
• Peer mentor: deze werkt leerlingen in op stageplaatsen. Peer mentors hebben ook zelf stage gelopen bij het leerbedrijf. Zij geven ook tips over de beroepshouding, en leggen stageopdrachten uit. Peer mentors geven feedback op gedrag, en zijn aanwezig bij voortgangsgesprekken. Peer mentoren gaan zich identificeren met leerbedrijven, en stimuleren de dialoog tussen begeleiders en leerlingen. Het spreekt vanzelf dat stagebedrijven erg blij zijn met peer mentors.
• Peer coaches studieloopbaan: deze spelen een belangrijke rol bij trajectbegeleiding (keuzes maken binnen leertrajecten, verder leren, hoe vergroot je je kansen).

Bij ROC Zadkine is men kleinschalig gestart met peer support (helpende welzijn, onderwijsassistent).Er is veel energie gestoken in het ontwikkelen en uitvoeren van een training van leerlingen die peer support gaan uitvoeren (en van onderwijsgevenden die leerlingen hierbij moeten begeleiden). Men heeft ook protocol hiervoor ontwikkeld, dat onder meer tijdens ouderavonden wordt toegelicht. Verder is peer support gekoppeld aan het verwerven van bepaalde leren-, loopbaan- en burgerschapscompetenties (studiebelasting: 40 uur). Een peer leader begeleidt ongeveer vier leerlingen.

Leerlingen die peer support verzorgen, hebben ook onderling intervisiebijeenkomsten. Het organiseren hiervan verhoudt zich niet altijd even goed met het traditionele roosteren. Uiteraard hebben zij ook tijd nodig om in hun rol te groeien. Uiteraard kunnen zij ook een beroep doen op onderwijsgevenden, als zij er zelf niet uit komen.

Ik heb met plezier deze sessie bijgewoond. Met name ook omdat ROC Zadkine leerlingen had meegenomen die uit eigen ervaring hierover konden vertellen.

Peer support kan inderdaad een hele krachtige methode zijn, als het gaat om het begeleiden en ondersteunen van leerlingen. Het stelt wel hoge eisen aan kwaliteiten van leerlingen, die begeleiden. Je zult hen goed moeten voorbereiden op deze klus. Ook zul je er voor moeten waken dat leerlingen niet te veel hooi op hun vork nemen. Een belangrijke voorwaarde voor de acceptatie van deze aanpak is m.i. ook het hebben van vertrouwen in de capaciteiten van je leerlingen.

Meer informatie is te vinden bij het Kenniscentrum Peer Support.